Yüksek İrtifaların Vücut Üzerindeki Etkisi Nedir?

Yüksek rakımlara seyahat ettiğinizde, hava basıncı daha düşüktür, yani havada daha az oksijen molekülü vardır. Edinburgh Üniversitesi’nde bir öğretim görevlisi olan Kenneth Baillie, yükseldiğiniz her 1000 fit için oksijenin yaklaşık %3’ünde bir kayıp meydana gelir. Yüksek irtifa, nefes başına yaklaşık % 25 daha az oksijen molekülünün bulunduğu 8.000 feet’te başlar. Oksijen seviyelerindeki düşüş vücut üzerinde olumsuz etki yaratabilir ve vücudun oksijen eksikliğini telafi etmenin yollarını bulması gerekir.

Hayati belirtiler artar

Yükseklik arttıkça hem kalp atış hızı hem de solunum hızı artar. Solunum hızı, bir bireyin dakikada kaç nefes aldığını gösterir. İrtifaya ilk maruz kalma sırasında, vücut daha fazla oksijen almak ve karbondioksit’i dışarı atmak için solunum hızını arttırmalıdır. Vücuttaki oksijeni pompalamaya yardımcı olmak için solunum hızı arttıkça kalp atış hızı da artar.

Kırmızı kan hücreleri

Vücudu yüksek irtifaya alıştırmanın bir yolu, üretilen kırmızı kan hücrelerinin miktarını arttırmaktır. Vücudun yeni kırmızı kan hücreleri yaratması yaklaşık dört veya beş gün sürer ve bir birey uzun süre boyunca irtifaya maruz kaldıktan sonra, deniz seviyesindeki bir kişiden %30 ila % 50 daha fazla kırmızı kan hücresine sahip olur. Princeton Üniversitesi açık hava eylem programının yöneticisi Rick Curtis’e göre, vücut ayrıca yeni kırmızı kan hücrelerinin üretimiyle eşleşmesi için daha fazla kılcal damar oluşturur. Ekstra kılcal damarlar, hücre ile kılcal damar arasındaki mesafeyi azaltır, böylece oksijenin vücutta taşınmasını kolaylaştırır.

Kurutma

Düşük nem, kuru hava ve artan solunum hızı, yüksek irtifada dehidrasyona katkıda bulunan faktörlerdir. 6.000 feet’in üstündeki vücut, deniz seviyesinden iki kat fazla nem tüketir ve terleme yapar. Ayrıca düşük hava basıncı sonucu ciltteki nem dehidratasyona neden olabir. Daha düşük oksijen seviyeleri ve daha az vücut nemi sayesinde, vücut yüksek irtifalarda alkol ve kafein gibi diüretiklere karşı daha hassastır.

Sıvı değişimleri

Vücut, hayati organları oksijenle yaşamı sürdürmesi gerektiğini bilir ve mevcut oksijen miktarı daha yüksek irtifalarda azaldığından, vücut tüm kanı yeniden dağıtır. Sindirim organlarına akan kan miktarını azaltır, beyne, kalbe ve akciğerlere kanı arttırır. Atardamarlardan beyine daha fazla kan pompalanması sonucu, baş ağrıları sık görülür. Sindirim organlarına kan akışı olmaması bulantı, kusma ve iştahsızlığa neden olabilir.

Kaynak :
https://www.livestrong.com/article/455572-what-effects-do-high-altitudes-have-on-the-body/

JULİE BROCK